Gün ve ay adlarının anlamları nedir, kökenleri nereden geliyor?

Gün ve ay adlarının anlamları nedir, kökenleri nereden geliyor?


Pazartesi, Farsça "bâzâr" ile Türkçe "ertesi" kelimelerinin birleşmesiyle oluşmuş. Pazarın ardından gelen gün demek. "Üçüncü" kelimesini karşılayan ibranice "salis" dilimize salı olarak katılmış. Çarşambanın kaynağı, Farsçada dördüncü gün anlamına gelen " çehârşenbe"; Perşembe ise, yine Farsçada beşinci gün anlamına gelen "pençşenbih" den geliyor. Arapça kökenli cuma, toplantı anlamına gelen "cum'a"dan türemiş. Cumadan sonra gelen günü ifade eden cumartesi, Arapçadan aldığımız cuma ile Türkçedeki -irtesi takısının birleşmesiyle oluşmuş. Yine Farsçadan dilimize geçen ve alışveriş yapılan yer anlamına gelen "bâzâr" kelimesi pazar olarak değişmiş. Ayların anlamlarına ve kökenlerine geldiğimizde ise, ocağın eski Türkçede ateş kelimesini karşılayan "od" kelimesinden türetildiğini görüyoruz. Şubat, Süryanicede ikinci ay anlamına gelen "şabat"tan; kökeni Latince olan mart ise, savaş tanrısı "Martius"tan Türkçe'ye geçmiş. Nisan ayının kökeni, Süryaniceden alınan "nisanna". Mayıs, Latincede tanrıça Maia'nın ayı denilen "Maius mensis"; haziran, Süryanicede sıcak anlamı taşıyan "hazuran"; temmuz ise, İbranicede "bey" anlamı taşıyan "tammuz" kelimesinden dilimize katılmış. Latince ağustos kelimesinin kaynağı ise, Roma imparatoru "Augustus". Yine, Süryaniceden aldığımız eylül, üzüm ayı anlamına gelen "aylul"dan dönüşmüş. Ekim, ekmek fiilinden türemiş. Kasımın kökeni ise, Arapça "kasim" kelimesine dayanıyor. Türkçe olan aralık kelimesi ise, arada kalan ay anlamını taşıyor.